ΣΩΜΑΤΟ-ΔΥΣΜΟΡΦΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ
Η Σωματο-Δυσμορφική Διαταραχή είναι μια σχετικά συχνή διαταραχή που αφορά επίμονες αγωνιώδεις ενασχολήσεις με φανταστικά ή ελάχιστα ελαττώματα της εξωτερικής εμφάνισης.
Οι πιο συχνές περιοχές ενασχόλησης είναι το δέρμα (ρυτίδες, ακμή, χρώμα, ουλές), οι τρίχες ( αραιώνουν, ασπρίζουν, υπερβολική τριχοφυϊα), η μύτη (σχήμα, μέγεθος), όμως οποιαδήποτε περιοχή του σώματος μπορεί να γίνει εστία της ανησυχίας.
Κάποιοι απασχολούνται με τη συνολική εμφάνιση τους , όπως στη περίπτωση της Μυϊκής Δυσμορφοβίας που περιλαμβάνει την πεποίθηση ότι το σώμα είναι πολύ μικρό και ελάχιστα μυώδες.
Η ενασχόληση προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στην κοινωνική , επαγγελματική ή ακαδημαϊκή λειτουργία του ατόμου.
Το 40% των ασθενών σκέφτεται ενεργά τις “ελαττωματικές” περιοχές από 3 εως 8 ώρες κάθε μέρα και το 25% πάνω από 8 ώρες.
Η ενασχόληση σχεδόν πάντα είναι αδύνατο να ελεχθεί ή να περιοριστεί με επίμονα άγχη και ανησυχίες για την εμφάνιση.
Μελέτες δείχνουν ότι η Σωματο-δυσμορφικές ανησυχίες απασχολούν το 7% του πληθυσμού.
Υπολογίζεται ότι πάσχουν από Σωματο-δυσμορφική Διαταραχή το 9-12% αυτών που επισκέπτονται δερματολόγο, 3-53% χειρουργούς για κοσμητικούς λόγους, το 13% ατόμων με κοινωνική φοβία, το 26% ατόμων με τριχοτυλομανία και το 14-42% με κατάθλιψη.
Εχει αναφερθεί να εμφανίζεται σε παιδιά 5 ετών και ηλικιωμένους 80 ετών.
Οι γυναίκες παρουσιάζουν τη διαταραχή κάπως σύχνοτερα από τους άνδρες.
Συχότερα εμφανίζεται σε διαζευγμένους και άνεργους.
Το 70% των ασθενών αυτών πιστεύουν ότι οι άλλοι τους προσέχουν ιδιαίτερα με αρνητικό τρόπο και ειρωνεύονται την εμφάνιση τους.
Έτσι συχνα οδηγούνται σε αίσθηματα απόρριψης και θυμού.
Συχνά υιοθετούν συμπεριφορές όπως επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι στον καθρέφτη, “σκάσιμο” σπυριών, υπερβολικό χτένισμα, ατελείωτη αναζήτηση διαβεβαιώσεων από τους γύρω ότι η εμφάνιση τους είναι ανεκτή, υπερβολικές αγορές προϊόντων υγείας, συνεχής αλλαγή ρούχων-γυαλιών για την κάλυψη του ελαττώματος, σύγκριση με την εμφάνιση άλλων, αποφυγή κοινωνικών περιστάσεων, εργασιακών υποχρεώσεων.
Οι συμπεριφορές αυτές λέγονται ¨συμπεριφορές ασφάλειας”, γιατί η έννοια τους είναι η αποφυγή των επώδυνων αισθημάτων της ντροπής και του εξευτελισμού τους λόγω της εμφάνισης τους.
Παρολαυτά σπάνια βελτιώνουν το άγχος και τελικά περισσότερο επιβαρύνουν την κατάσταση σε πόνο και χρονιότητα.
Νευροψυχολογικές έρευνες προτείνουν ότι οι ασθενείς με Σωματο-δυσμορφική Διαταραχή υπερεστιάζουν σε λεπτομέριες των οπτικών ερεθισμάτων και δυσκολεύονται σε μια συνολική αντίληψη τους.
Η πλειοψηφία των ατόμων με Σωματο-δυσμορφική Διαταραχή αναζητούν (70-60%)/ θεραπεία κοσμητικού τύπου για τα ελαττώματα της εμφάνισης τους.
Οι θεραπείες αυτές σπάνια βελτιώνουν τις φοβίες. Το 81% των ασθενών αυτών δηλώνουν δυσαρεστημένοι με θεραπεία που έλαβαν στο παρελθόν.
Το 40% απειλούν νομικά χειρουργούς για το αποτέλεσμα.
Για τους λόγους αυτούς είναι σημαντικό στους ασθενείς αυτούς να μην χρησιμοποιούνται μη ψυχιατρικές θεραπέιες.